چدن
چدن آلیاژی از دو عنصر آهن و کربن است که معمولاً دارای عناصر دیگری نظیر سیلسیم، منگنز، فسفر و … می باشد. آهن بعنوان عنصر پایه و کربن بعنوان عنصر آلیاژی اصلی بکار می رود. درصد عنصر کربن در چدنها معمولاً بیشتر از %2 وزنی می باشد. وجود کربن و سیلسیم در چدن سبب پدید آمدن خواص قابل توجهی شده است. اولین ویژگی مطلوب چدنها قابلیت ریخته گری عالی آنها است. علت این امر را میتوان در موارد زیر دانست:
- درجه حرارت ذوب نسبتاً پایین
- سیالیت خوب
- واکنش کم با مواد قالب (وجود کربن و نقطه ذوب پایین علت این امر است)
به سبب این ویژگی قابلیت تولید قطعات پیچیده با استفاده از چدنها وجود دارد.
ویژگی مهم دیگر چدنها وجود گرافیت آزاد است که در صورت کنترل مناسب بخوبی می تواند انقباض ناشی از انجماد «Solidification shrinkage» را جبران نماید.
سومین ویژگی چدنها صرفه اقتصادی آنهاست. علت این امر ارزان بودن مواد اولیه، تهیه کردن مذاب در اغلب کوره های ریخته گری و بالا بودن راندمان ریخته گری است.
چهارمین ویژگی آن مناسب بودن خواص فیزیکی مکانیکی بدلیل وجود دو عنصر کربن و سیلسیم است. از جمله این موارد قابلیت جذب ارتعاش و صدا «Damping capacity» است. به سبب حضور گرافیت آزاد- به خصوص وجود گرافیت ورقهای- این آلیاژ دامنه ارتعاشات موجود را کوتاه نموده و اصطلاحاً آنها را میرا میکند. از خواص دیگر این آلیاژها میتوان به مقاومت سایشی مناسب، مقاومت خوردگی مطلوب و مقاومت خستگی اشاره نمود. البته یک چدن کمتر می تواند تمام خواص فوق را داشته باشد. با تمام نکات مثبتی که در بالا به آنها اشاره شد عدم داشتن انعطاف و کارپذیری (Workability) از جنبه های منفی این آلیاژ است که در نتیجه وجود کربن و سیلسیم بوجود می آید.
مطالب مرتبط
