دسته: فنی و مهندسی
حجم فایل: 141 کیلوبایت
تعداد صفحه: 142
مقدمه:
تاریخچه پیدایش:
اگرچه محیط کار وارتباط آن باتندرستی نیروی کارازروزگاران پیشین شناخته شده است، امادرگذشته اقدامی درخور توجه درمورد حفاظت نیروی کار دربرابر خطرات شغلی انجام نمی پذیرفت. مطالعه شرایط کاردرمعادن طلا، نقره وسرب دریونان ومصرباستان نشان دهندة عدم توجه بسنده به مسئله سلامت وایمنی کارگران می باشد وازآنجا که دربسیاری موارد برای استخراج معادن ازبردگان وزندانیان استفاده می‌شده است، حکومت‌هاهیچ گونه مسئولیتی دربرابر افراد نداشته وکاردرچنین جاهائی رادرواقع نوعی تنبیه ومجازات می‌دانستند. به تدریج شرایط حاکم برمحیط کاردگرگون شد وافرادبه اندیشه حفاظت ازخودافتادند وکارفرمایان درصدد حفظ وتأمین تندرستی نیروی کاربرآمدند.
یکی ازنخستین شواهد کنترل مخاطرات کارمربوط به دوران روم باستان درسده دوم پیش ازمیلاد است. درآن زمان معدن‌چیان بااستفاده ازپارچه‌ای جلودهان خودرامی‌بستند تاازاستنشاق گردوغبار جلوگیری نمایند. درهمین زمینه، پزشکان ودانشمندانی چند پابه میدان گذاشتند وگامهایی جهت اعتلای تندرستی نیروی کاربرداشتند. نخستین باربقراط درسدة چهارم پیش‌ازمیلادمسمومیت کارگران باسرب راتشخیص داد. نخستین کتاب معتبردرطب کاردرسال1700به وسیله«رامازینی»که اورا پدرطب کارمی‌نامند منتشرشد. اونخستین فردی بودکه به پزشکان توصیه کرددرضمن پرسش‌های خودازبیمار، پیشة اورانیز جویا شوند، زیراممکن است ارتباطی نزدیک میان شغل فرد وبیماری وی وجود داشته باشد. اومطالعاتی باارزش برروی معدن‌چیان، کیمیاگران، شیشه‌سازان، نقاشان، آهنگران ودباغان انجام داد.
پس ازانقلاب صنعتی (درنیمةدوم سدةهیجدهم) ، صنعت وفن‌آوری رشدی چشمگیریافت، امابرخلاف بهبود وضع زندگی، افزایش سطح تولید وراحت‌ترشدن کارها، که ناشی ازپیشرفت علمی وفنی بود، مشکلات وگرفتاری‌های بسیاری برای انسان بوجودآمد وسبب شد که انسان معاصر درمعرض خطرات وتهدیدهای بی‌شماری قرارگیرد که ازآن جمله می‌توان به بیماری‌هاوحوادث ناشی ازکارو کهولت‌های زودهنگام، که دراثرشرایط نامناسب کاری ایجاد می‌شوند، اشاره کرد.
پیدایش چنین مشکلات ومعضلاتی نیازشدید واساسی به فراگیری ورعایت اصول ایمنی وبهداشت کار رانمایان ساخت وانسان رابرآن داشت تادرصدد چاره‌جوئی‌های بنیادین برآید وبرای حفظ نیروی انسانی وتأمین تندرستی، ایمنی وبهداشت آن تدابیری بیندیشد وبامسئله به گونه‌ای علمی ونهادین برخورد کند. به این ترتیب، نظام علمی نوینی به نام بهداشت حرفه‌ای روبه تکامل گذاشت. امروزاین علم تمام مسایل گوناگون پزشکی، بهداشتی وایمنی درهرپیشه‌را دربرمی‌گیرد. روشن است که تعریف یادشده دربرگیرندة تمام افرادی که به گونه‌ای دربخش تولید یاخدمات اشتغال دارند، (همانند کارگران، کشاورزان، معلمان، کارمندان، زنان خانه‌دارو…) می‌شود.
درمحیط‌های صنعتی باوجود ماشین‌آلات وابزار فراوان، غالباً کارگران درمعرض خطرات گوناگون قراردارند. باپیشرفت فن‌آوری وافزایش کاربرد ماشین درتولید نیز مخاطرات واحتمال بروز حوادث دراین گونه محیط‌ها فزونی می‌گیرد. ایمنی صنعتی علمی است که درپیش گیری ازبروز حوادث درمحیط کاربه یاری انسان می‌شتابد وهمواره درراستای حفاظت وحراست ازنیروی کاروسرمایه گام برمی‌دارد.
محتوای ایمنی صنعتی:
اصولاًایمنی صنعتی رشته‌ای گسترده است که به مجموعة تدابیر، اصول ومقرراتی گفته می‌شود که بابه کارگرفتن آن‌ها می‌توان نیروی انسانی وسرمایه رادربرابر خطرات گوناگون درمحیط‌های صنعتی به گونه‌ای مؤثر وکارا نگهداری کرد وبه این وسیله یک محیط کار بی‌خطر وسالم برای افزایش کارایی کارکنان به وجود آورد.
تعریف علمی ایمنی عبارت است از «میزان درجه دوربودن ازخطرات». واژة«Hazard»که درتعریف علمی ایمنی آمده است درواقع شرایطی است که دارای پتانسیل رساندن آسیب به کارکنان، تجهیزات، وساختمان‌ها، ازبین بردن مواد یا کاهش کارآئی دراجرای یک وظیفةازپیش تعیین شده می‌باشد. هنگامی که«Hazard » وجود دارد، امکان وقوع اثرات منفی یادشده وجود خواهد داشت کلمة «Danger» گویای قرار گرفتن درمعرض یک « Hazard » است. به این ترتیب، ایمنی متضاد «Danger» بوده ودرصدد حذف خطرات بالفعل موجود درمحیط کار می‌باشد.
ایمنی بطور صددرصد ومطلق وجود نداردوعملاً هم هیچ‌گاه حاصل نخواهدشد. ازاین روست که گفته می‌شود ایمنی حفاظت نسبی دربرابرخطرات است. یک مکان، یک کارمعین ویایک دستگاه زمانی ایمن انگاشته می‌شود که احتمال خطر مرگ، مجروح شدن ویاابتلا به بیماری برای کسانی که درآنجا بوده یاباآن دستگاه کار می‌کنند درحد قابل قبول پایین باشد. اگر این احتمال درمحیط کار بادستگاهی ازحد قابل قبول بیشتر باشد آن محل یادستگاه غیرایمن تلقی می‌شود. به این ترتیب تعریف ایمن وغیرایمن به طوردقیق ومطلق ممکن نیست وبه حدود ومیزان قابل قبول بستگی دارد. میزان خطرقابل قبول درمحیط‌های مختلف وزمان‌های گوناگون متفاوت است وبه طورکلی، می‌توان گفت که میزان خطر قابل قبول باپایین آمدن سطح ایمنی، افزایش وبا افزایش سطح ایمنی، کاهش می‌یابد.
باتوجه به تعریف ایمنی، مهندسی ایمنی عبارت است از “مقررات یا نظامی که برای کاهش وقوع حوادث ازطریق حذف یاکنترل خطرات به کارروند. ”
درمهندسی ایمنی صنعتی که برای ایمن کردن محیط کارمورد توجه قرار می‌گیرند عبارتند از:
1-پیش‌گیری ازحوادث 2-عوامل انسانی 3-طراحی وجانمایی دستگاه‌ها 4-مدیریت وراهبری ایمنی 5-آموزش 6-بازرسی ونظارت
فصل اول:
تاریخچه وفرآیند تولید
فصل دوم:
ایمنی عمومی وفردی
فصل سوم:
عوامل فیزیکی زیان‌آور محیط کار (صدا. روشنائی. تهویه. رنگ)
فصل چهارم:
عوامل شیمیایی زیان‌آور محیط کار
فصل پنجم:
ارگونومی
فصل ششم:
ایمنی دربرق
فصل هفتم:
ایمنی حریق
فصل هشتم:
حوادث ناشی ازکار
مطالب مرتبط