بررسی جایگاه دیوان عالی کشور در نظام حقوقی ایران

دسته: فقه و حقوق اسلامی

حجم فایل: 221 کیلوبایت

تعداد صفحه: 50

چکیده:

قوه قضاییه یکی از سه قوه حاکم در جمهوری اسلامی ایران و قوه ای است مستقل که مسئول تحقق بخشیدن بعدالت و رسیدگی به تظلمات و شکایات و حل و فصل دعاوی و رفع خصومات و احیای حقوق عامه می باشد و باید از حقوق و آزادیهای مشروع پشتیبانی کند و حق رای به ذوی الحقوق برساند و متجاوزین را بر طبق قانون و موازین شرعی مجازات کند. شورای عالی قضایی که مدیریت عالیه قوه قضائیه را بر عهده دارد در انجام این مسئولیت ها قوانینی به تصویب قوه مقننه رسانیده و در مراکز استانها و شهرستانها واحدهای قضایی بنام دادگاه و دادسرا که در مجموع دادگستری نامیده می شود تشکیل داده است. دادگستری مرجع رسمی تظلمات و شکایات عمومی برای اجرای عدالت می باشد و اجرای عدالت زمانی تحقق می یابد که قضات محاکم در مورد دعاوی و شکایات و تظلمات مردم بدواً موضوع دعوی و اختلف را بررسی نموده و با ارزشیابی دلایل و تحقیق و تفحص لازم حقیقت و واقعیت امر را کشف و سپس حکم قضیه را در قانون یافته و اظهارنظر قضایی نمایند و اگر قانونی نباشد با استناد به منابع معتبر اسلامی یا فتاو معتبر حکم قضیه را صادر کنندقضات عبارت از جنبه فنی حقوق و امری تخصصی است و قاضی بایدب قوانین موضوعه مسلط باشد و از احکام اسلامی و موازین شرعی شناخت کامل داشته باشد. قوانین که در محاکم دادگستری و رسیدگی های قضایی مورد استفاده قرار می گیرد اعم از قوانین شکلی و قوانینی ماهوی است. مسائل ارجع به صلاحیت دادگاهها ترتیب شکایت و اقامه دعوی ارزشیابی دلایل کیفیت رسیدگی و اصدار حکم یا قرار و امثال آنها که در قونین آیین دادرسی مورد بحث قرار گرفته از مقوله قوانین شکلی است و قاضی با استفاده از قوانین شکلی دادرسی را انجام می دهد و بر طبق قوانین ماهوی و موجد حق حکم قضیه را صادر می نماید. تصمیماتی که محاکم دادگستری بصورت حکم یا قرار اتخاذ می نمایند ممکن است بر اثر اشتباه قاضی یا عدم رعایت قوانین شکلی و ماهوی یا عدم توجه به موازین شرعی و احکام اسلامی مورد اعتراض شکایت اشخاص ذینفع واقع شود و یا قاضی به اشتباه خود پی برده و آنرا صریحاً اعلام کند در این قبیل موارد ضرورت بررسی احکام دادگاهها در جهت اجرای صحیح قوانین احساس می شود و این بررسی باید در مرجعی که مقام آن بالاتر از سطح محاکم دادگستری بوده و برای چنین امری مهمی شایستگی داشته باشد انجام شود.

چکیده1

مقدمه3

روش تحقیق5

فصل اول:

کلیات

مبحث اول: بیان کلیات7

گفتار اول: معرفی دیوان عالی کشور7

بند اول: نحوه رسیدگی دیوانعالی کشور 7

گفتار دوم: وظائف دیوانعالی کشور8

گفتار سوم: تقسیمان هیات عمومی دیوانعالی کشور9

گفتار چهارم: تاریخچه و مختصات دیوانعالی و دادستانی کل کشور و ساختمان آن10

مبحث دوم: شرح وظایف و بیان اهمیت جایگاه دیوان عالی کشور12

گفتار اول: دامنه شمول وظیفه نظارتی دیوان عالی کشور14

گفتار دوم: نظارت دیوان عالی کشور بر اجرای صحیح قوانین17

بند اول: رسیدگی تجدیدنظر در مقام اعمال بند دوم ماده 18

قانون تشکیل دادگاههای عمومی و انقلاب19

بند دوم: رسیدگی و صدور رأی در هیأت عمومی شعب حقوقی یا کیفری دیوان‌ عالی کشور19

گفتار سوم: بررسی نظر شورای نگهبان22

گفتار چهارم: تفسیر جایگاه شورای عالی کشور در اصل 16123

گفتار پنجم: تعیین ضوابط از سوی رئیس قوه قضائیه24

فصل دوم:

بررسی وظایف دیگر و بیان نکاتی در مورد جایگاه شورای عالی کشور

مبحث اول: بررسی وظایف دیگر شورای عالی کشور28

گفتار اول: اصل 110 و نظارت بر امور رئیس جمهور28

گفتار دوم: صلاحیت دادگاههای نظامی‌ از نظر دیوان عالی کشور29

بند اول: تشکیلات و سازمان قضائی نظامی29

بند دوم: اعمالیکه بدون توجه بفاعل آن در صلاحیت دادگاههای نظامی است31

مبحث دوم: هیات عمومی دیوانعالی کشور36

گفتار اول: احکام اصراری37

گفتار دوم: وحدت رویهء قضائی38

گفتار سوم: نظر مشورتی42

گفتار چهارم: رسیدگی بتخلفات رئیس و اعضای دادگاه عالی انتظامی قضات42

گفتار پنجم: حل اختلاف بین شورای دولتی و محاکم دادگستری43

مبحث سوم: مقایسه اجمالی بین دیوان عالی کشور و دیوان عدالت اداری44

نتیجه گیری49

منابع و مراجع50

خرید

مطالب مرتبط